INLEIDING VOOR DE WOORDENBOEKEN

Om er bij het zoeken (ctrl-f) (bij screen-readergebruik: ctrl+capslock of insert+f> zeker van te zijn dat U een trefwoord op Uw scherm krijgt, kunt U een onderstrepingsteken [_] aan het woord vooraf laten gaan. Als U dat nalaat, is de kans groot dat U het gezochte woord in een uitdruk king of spreekwoord vindt, in plaats van als trefwoord. U kunt dan echter, met een herhaal-zoek opdracht de zoektocht voortzetten.

    De hieronder staande woordenboeken zijn met opzet niet uitgevoerd als database bestanden. De auteur houdt zelf niet van dat soort digitale woordenboeken. Hij wil rond het gezochte trefwoord de daarboven en daaronderstaande informatie ook kunnen zien en desgewenst er met de muis of pijltoetsen doorheen kunnen bladeren. Ook het opzoeken van spreekwoorden, gezegden en uitdrukkingen zonder eerst een trefwoord te hoeven zoeken is bijzonder nuttig. Men hoeft in mijn woordeenboeken slechts het begin van een spreekwoord, gezegde of uitdrukking in te tikken, om het te vinden. Bijvoorbeeld: Geef het zoekcommando (ctrl+f -c.q control +capslock+f) en tik in: "hard geblazen" en U vindt het hele gezegde “beter te hard geblazen dan de mond verbrand.” met vertaling.

     1 - De woordenlijst Papiamento-Nederlands bevat negenduizend trefwoorden. De Nederlands-Papiamentse bevat bijna tweeëntwintigduizend van de meest voorkomende woorden met bijbehorende spreekwoorden, gezegden en uitdrukkingen. Daarbij dient men te bedenken dat het Papiaments zeer veel homoniemen kent en het Nederlands zeer veel samengestelde woorden , die niet allemaal in de lijst zijn opgenomen. Men kan de meeste vertalingen zelf vinden door de samenstellende delen te zoeken en met elkaar te verbinden met het voorzetsel "di". In de meeste gevallen komt dan het tweede deel van de samenstelling in het Papiamento vooraan te staan. Bijvoorbeeld: "belastingaangifte" = "deklarashon di impuesto". Alleen als samengestelde woorden een afwijkende vertaling hebben, worden ze wel gegeven. Ook gesubstantiveerde werkwoorden die met "ge-" beginnen (zoals: "gepraat, gelach, geklaag" etc. kan men zelf vormen door het werkwoord te zoeken en er "-mento" aan te hechten. Bijv.: "klagen = keha; geklaag = kehamento". Op Curaçao en Bonaire is de slot-o meestal "u".

     2 - Ook de onfatsoenlijke woorden zijn opgenomen, omdat voor de niet-Papiamentsssprekende niet altijd duidelijk is uit het gehoorde gebruik, dat deze woorden onbehoorlijk zijn. Indien achter de vertaling niet vermeld wordt, dat ze vulgair zijn, komt de gevoelswaarde van de vertaling met het nederlandse woord overeen.

     3 - De woordsoorten zijn niet aangegeven, als het vanzelf sprekend is, om welke woordsoort het gaat. Zo niet, dan zijn ze aangegeven met de onderstaande afkortingen tussen rechte haakjes. []

     4 - Ten overvloede: de gebruikte spelling van het Papiamento is de fonologische, omdat daarin de uitspraak het dichtst bij de schrijfwijze staat. Alleen nis het overdadige gebruik van het "accent grave" beperkt als er bijv. een 'o' niet anders dan open kan zijn. Bijv. in "porta" kan het geen gesloten "o" zijn. Men kan zelf eventueel de fonologisch gespelde woorden omzetten naar de traditionalistische (Arubaanse) spelling. In de traditionalistische spelling worden geen accent-tekens gebruikt en wordt, bij uit het Spaans/Portugees afkomstige woorden de klank "k" als "c" geschreven, voor een medeklinker en voor "a, o, u". De klank "s" vóór "e, i" wordt, analoog aan het Spaans ook vaak vervangen door "c". De in de fonologische spelling gebruikelijke combinatie "sh" is in de traditionalistische spelling vaak "ci" of "si" analoog aan het Spaans.

     5 - Woorden die beginnen met de Nederlandse lange "ij" vindt men onder de letter "I".

     6 - Als de computer is ingesteld op internationaal toetsenbord, kan de dode toets functie gebruikt worden voor het vermen van de geaccentueerde tekens. D.w.z. men tikt eerst het accent, direct gevolgd door de letter, dus voor accent aigu: ' +klinker; voor accent grave ` + klinker; voor trema " +klinker; voor tilde: ~ + n of N; voor c-cddille: '+c of C.

Zo niet dan kunnen ze gevormd worden door de ALT-toets ingedrukt te houden en op het numerieke toetsenbord de zogeheten ASCII-waarde aan te geven. De ASCII-waarden zijn als volgt:

@ á = 160; é = 130; í = 161; ó = 162; ú = 163; è = 138; ò = 149; ù = 151; ë = 137; ï = 139; ü = 129; ñ = 164; Ñ = 165; ç = 135; Ç = 128.

U kunt het apestaartje (@) gebruiken om met het zoek-commando (ctrl-f)bovenstaande ASCII waarden snel op Uw scherm te krijgen.